UNESCO

Prizren’in Tarihi Bölgesi’nde yer alan Aziz Premta Kilisesi (Levisha Kilisesi), 1306-07’de yeniden inşa edildi. İlk Dönem Paleo-Hristiyan kilisesinin (V-VI. yy.) ve ardından Bizans bazilikasının (IX. yy.) temellerinin, İliryalıların doğurganlık ve doğum tanrıçası olan Prema veya Premta’ya adanmış bir Pagan tapınağının (çağımızdan önce) temelleri üzerine kurulduğu varsayılmaktadır. Prizren’in 1455-59 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmesiyle birlikte camiye dönüştürülmesinden sonra Cuma Camii olarak adlandırılmıştır, ki bu isim günümüzde dahi halk tarafından kullanılmaktadır. 1912’deki Birinci Balkan Savaşı’yla birlikte, cami tekrar kiliseye dönüştürülmüştür. Minaresi 1923 yılında yıkılmıştır. 1948 yılında 352 sayılı yasa ile koruma altına alınmıştır. Kültürel miras varlığı olan Aziz Premta Kilisesi (Levisha Kilisesi) sahip olduğu tarihi, sanatsal, toplumsal ve manevi değerlere dayalı olarak, 2016 yılında Kosova Kültürel Miras Konseyi tarafından ebedi koruma altına alındığı ilan edilmiştir.

Graçanica’nın merkezinde yer almaktadır. Bugünkü manstır, VI. yüzyıldan kalma Erken Dönem Hristiyanlığına ait bir bazilikanın temelleri üzerine kurulmuş olan, Meryam Ana’ya adanmış bir XIV. yüzyıl kilisesinin yeniden yapılandırılmış halidir. Manastırdaki en büyük restorasyon XVI. yüzyılın sonlarına doğru yapılmış, bu sayede dış narteksteki tüm açıklıklar duvarlarla kapatılmış ve yeni freskler çizilmiştir. Selanikli  ünlü ressamlar Mihajli ve Evtihije, ana kilisedeki freskleri 1321 yılında tamamladılar, ki bunların arasında en bilindik olanları Büyük Kutlamalar Döngüsü ile Mesih’in Zorlukları ve Mucizeleri’dir. Manastırın iç mekanı freskler açısından oldukça zengindir. Graçanica Manastırı, UNESCO tarafından korunan dünya kültür mirasının bir parçasıdır. Kültürel miras varlığı olan Graçanica Manastırı sahip olduğu tarihi, sanatsal, toplumsal ve manevi değerlere dayalı olarak, 2016 yılında Kosova Kültürel Miras Konseyi tarafından ebedi koruma altına alındığı ilan edilmiştir.

İpek Patrikhanesi, İpek yakınlarındaki Rugova geçidinin girişine konumlanmıştır. Havarilerin Kutsal Tapınağı, XIII. yüzyılın üçüncü onyılında Başpiskopos Arsenije tarafından yaptırılmıştır. XIV. yüzyılda Kutsal Havariler Kilisesi’nde küçük değişiklikler yapılmış, bu sebeple bazı bölümler daha sonra dekore edilmiştir. Sırp patrikleri ve başpiskoposlar, XIII. yüzyıldan XVII. yüzyıla kadar Patrikhane kiliselerine defnedildiler. XIX. yüzyılda bu kompleksin dışına bir su değirmeni, bir misafirhane ve yeni taş duvarlar eklenmiştir. UNESCO, 2006 yılının Temmuz ayında İpek Patrikhanesini 13. sıradan yer vermek suretiyle dünya kültürel mirasının bir parçası olarak ilan etti. Buna karşılık 13 Temmuz 2003’te, İpek Patrikhanesi UNESCO tarafından dünyaca korunan mülkler listesine dahil edildi. Kültürel miras varlığı olan İpek Patrikhanesi sahip olduğu tarihi, sanatsal, toplumsal ve manevi değerlere dayalı olarak, 2016 yılında Kosova Kültürel Miras Konseyi tarafından ebedi koruma altına alındığı ilan edilmiştir.

Deçan Manastırı XIV. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Kilisenin narteks (giriş) kısmındaki güney portikosunun arşitravına kazınmış yazıta göre 1327-1335 yılları arasında inşa edilmiştir. Deçan manastırı, Kosova’nın batısında, Deçan Belediyesi’nin, Lumbardhë nehri vadisinde yer almaktadır. Kubbesiyle birlikte 32 m yüksekliğe ulaşan kilise, Orta Çağ döneminde Deçan i Lartë (i lartë = yüksek) olarak biliniyordu. Kilisenin dış mimarisi Romanesk ve Gotik stillerinin bir karışımı iken, içi Doğu Ortodoks ve Bizans stilinin gelenksel çizimlerinin kombinasyonu ile kaplanmıştır. Anıtsal bir yapı olan bu manastır, üç nefli bir narteks ile birlikte kasnağa oturan, beş adet nefin kubbe ile örtüldüğü bir bazilikadır. Kilisede ayrıca iki adet sunak yer almaktadır. Biri Aziz Dhimitri Kilisesi’nin kuzey kesiminde, diğeri ise Aziz Nikolla Kilisesi’nin güney tarafında yer almaktadır. Deçan Manastırı’nın baş mimarı, manastırı Romanesk tarzının öne çıktığı birçok unsurla süsleyen, Fransisken bir keşiş olan Kotorlu usta Fra Vito’dur. Aynı zamanda, Deçan Manastırı XIV. yüzyıldan kalma freskler açısından da oldukça zengindir. Manastır, müze değeri yüksek, taşınabilir sergilerden oluşan zengin bir hazineye sahiptir. Bu koleksiyonlar arasında yer alan ikonlar, el yazması kitaplar ve dini törenlerde kullanılan farklı şeyler özellikle belirtilmelidir. Deçan Manastırı, UNESCO tarafından korunan dünya kültür mirasının bir parçasıdır. Kültürel miras varlığı olan Deçan Manastırı sahip olduğu tarihi, sanatsal, toplumsal ve manevi değerlere dayalı olarak, 2016 yılında Kosova Kültürel Miras Konseyi tarafından ebedi koruma altına alındığı ilan edilmiştir.

2006 yılında bölgedeki siyasi istikrarsızlıklardan meydana gelen yönetim ve koruma eksiklikleri sebebiyle Manastır Tehlike altındaki dünya mirasları listesine eklendi.